Emile Francqui
Emile Francqui werd geboren op 25 Juni 1863 en overleed op 18 November 1935.
Bij de oprichting van de « Kongo – Vrijstaat » wierf Koning Leopold II jonge officieren aan om deze nieuwe Staat te organiseren. Emile Francqui was een daarvan. Hij nam deel aan de bestrijding van de slavenhandel en doorkruiste Katanga.
Koning Leopold II had al gauw zijn talent herkend : hij zond hem naar China om er te onderhandelen over de toekenning van een belangrijk spoorwegnet aan een Belgisch bedrijf. Francqui kwam er toe in 1897 en bleef er tot 1902. Tijdens deze onderhandelingen was zijn belangrijkste rivaal Herbert Hoover, die later President zou worden van de Verenigde Staten.
Wanneer de eerste wereldoorlog uitbrak in 1914, was Francqui terug in België, waar hij gedelegeerd bestuurder was geworden van de « Banque d’Outremer ». De Belgische bevolking was bedreigd met hongersnood als gevolg van de bezetting van het grootste deel van haar grondgebied door het Duitse leger. De Amerikaanse publieke opinie ontfermde zich over het lot van onze bevolking : een grootscheepse uiting van edelmoedigheid ontstond onder de naam « C.R.B.- Commission for Relief of Belgium ». De Voorzitter ervan was Herbert Hoover.
De fondsen die verzameld werden in België en in verschillende andere landen, vooral in Amerika, dienden om een toevoer van levensmiddelen voor België te organiseren doorheen Nederland, dat tijdens die oorlog neutraal was gebleven.
Op zoek naar een degelijke correspondent in België, herinnerde Herbert Hoover zich Emile Francqui, die een geducht tegenstander was gebleken tijdens de onderhandelingen in China. Het kwam tot een nauwe samenwerking en Francqui richtte in ons land het « Nationaal Hulp – en Voedingscomité » op, dat de voedingsmiddelen uit de Verenigde Staten in ontvangst zou nemen en zou uitdelen aan de bevolking. Dit Comité werkte tot het einde van de oorlog.
Op dat ogenblik beschikte Emile Francqui en de « Commission for Relief of Belgium » over belangrijke geldmiddelen. Er werd beslist deze aan te wenden voor heropbouw van België. Naar de mening van Herbert Hoover en Emile Francqui lag de beste investering voor deze heropbouw bij de universiteiten. Daarom werd overgegaan tot het uitdelen van meer dan de helft van de resterende geldmiddelen aan de Belgische universiteiten. Verder werd ook overgegaan tot de oprichting in 1920 van de Universitaire Stichting in Brussel, van de « Belgian American Educational Foundation, Inc (B.A.E.F.) » in New York, en daarna, onder het visionair impuls van Koning Albert I, van het « Nationaal Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek » in 1928. Francqui was er de bezieler van.
De universitaire Stichting beschikte over belangrijke middelen die jonge Belgen moesten toelaten universitaire studies te ondernemen, zelfs indien zij niet bemiddeld waren. Het Nationaal Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek ontving een financiële dotatie die het wetenschappelijk onderzoek moest bevorderen. Later zal Emile Francqui door Prins Leopold, de toekomstige Koning Leopold III, aangezocht worden om een initiatief te nemen ten voordele van de bevolking van Belgisch Kongo. Dit leidde tot de oprichting in 1931 van het « Prins Leopold Instituut voor Tropische Geneeskunde » dat in 1933 zijn intrek nam in zijn huidige gebouwen in Antwerpen. Emile Francqui was de eerste Voorzitter van de Raad van Bestuur van dat Instituut en bekwam bij de « Belgian American Educational Foundation » een belangrijke financiële steun voor het opstarten ervan.
Francqui was gedelegeerd bestuurder van de « Union Minière du Haut Katanga » en eveneens directeur van de Generale Maatschappij van België, waarvan hij later gouverneur werd.
Verscheidene malen minister, werd hij minister van staat benoemd in 1934.